← Back to team overview

ubuntu-l10n-ug team mailing list archive

Uyghurche 12 Dane Tinish Belgilirini Kunupka Taxtisigha Orunlashturush Layihesi (1)

 

Essalamu eleykum kopchilik,

Bugun azraq waqit chiqirip, Uyghurche 12 dane tinish belgilirini kunupka
taxtisigha orunlashturush heqqide izdinip korup, ozem muwapiq dep qarighan
bir layiheni silerge sundum. Qarap beqip, pikir-teklipler bolsa,
bergeysiler. Mushu muzakire arqiliq bezi netijilerge eriship qalsaq ejeb
emes.

Eskertish:

Bu muzakiride peqet Uyghurche 12 dane tinish belgiliri heqqidila muzakire
bolunidu. Bashqa Uyghurche herpler yaki hemze we yaki bashqa latinche
herp-belgiler muzakire qilinmaydu.

Uyghurche tinish belgilirini latinche kunupka taxtisigha orunlashturushta
asaslinidighan bezi pirinsiplar (men ozem toghra korup yekunlep chiqqan):

(1) Amal bar menasi we shekli yeqin kelish
(2) Kunupkining besilish qetim sani amal bar az bolush

Mushu 2 pirinsipqa asaslan'ghanda, Uyghurche (1) chekit, (2) sual belgisi,
(3) undesh belgisi, (4) pesh, (5) chekitlik pesh, (6) qosh chekit, (7)
tirnaq, (8) siziqche qatarliq 8 belgini asanla orunlashturush mumkin. (Bu
belgiler eslidila latinche kunupa taxtisida bar.) Yeni towendikidek:

Uyghurche belgiler ---> Latinche kunupka

chekit ---> chekit
sual belgisi ---> sual belgisi
undesh belgisi ---> undesh belgisi
pesh ---> pesh
chekitlik pesh ---> chekitlik pesh
qosh chekit ---> qosh chekit
tirnaq ---> tirnaq
siziqche ---> siziqche-elish belgisi

Emdi eship qalghan 4 dane belgiler:

siziq
kop chekit
qosh tirnaq
yalang tirnaq

SIZIQ

Uyghurche halette astigha sizilidighan siziq belgisi ( _abc_ ) ge
ehtiyajimiz bolmighachqa, bu kunupkigha Uyghurche siziq orunlashturuldi.

BASHQILAR

Abdusalam ependimning aldinqi bayanliridiki koz qarishigha asasen, bu
belgini kunupka taxtisidiki chong-kichik belgisi kunupkisigha
orunlashturushni waqtinche kechikturdum.

Uningdin bashqa, Uyghurche qosh we yalang tirnaqlar jup kelidighan belgiler
bolup, latinche kunupkilarda jup kelidighan belgilerdin () <> [] {}
qatarliqlar bar. Bularning ichidiki () kunupkilirigha alliburun Uyghurche
tirnaq orunlashturulghan idi.

Yalang tirnaqni <> belgisi kunupkisigha orunlashturushtin burun, (1)
Uyghurche halettimu chong-kichik belgisige ehtiyajimiz chushup qelishning
mumkinliki, (2) Bularning shekli oxshisimu menasi oxshimaydighanliqini
oyliship, bu amaldin waz kechtim.

Undaqta eship qalghan KOP CHEKIT, QOSH we YALANG TIRNAQ qatarliq 3 tinish
belgisini mundaq orunlashturdum:

Bezi Uyghurche kunupka taxtisida, mesilen ALKATIP 5.5 de, Uyghurche qosh
tirnaq bolsa " we ' kunupkilirigha orunlashturulghan iken. Bu
orunlashturushni muwapiq dep qarimidim. Sewebi Uyghurche qosh tirnaqtiki 2
shekil jup kelidighan 2 shekil bolip, gerche latinche " buning birsige yeqin
kelsimu yene biri ' ge yeqin kelmeydu. Shekli we menasi yeqin kelmeydu.

Shunga Uyghurche qosh we yalang tirnaqni latinche [] we {} kunupkilirigha
orunlashturushni muwapiq dep qaridim.

Sewebi, bular kunupka taxtisida eship qalghan jup kelidighan belgiler,
bularning echilish we yepilish shekli bar, shunga Uyghurche qosh we yalang
tirnaqlargha " we ' ge qarighanda nisbeten yeqin kelidu dep qaridim.

Yene bir seweb, bir Uyghurche halette [] we {} lerge asasen ehtiyajimiz
chushmeydu.

Emdi Uyghurche qosh tirnaqning yalang tirnaqtin kop uchraydighanliqini
oylashsaq, kunupkini az besish pirinsipi boyiche, Uyghurche qosh tirnaqni []
kunupkilirigha, yalang tirnaqni {} kunupkilirigha orunlashturdum.

Uyghurche kop chekitni bolsa, uningda 3 dane chekit bolup, Kunupka
taxtisidiki " we ' ni teshkil qilidighan kunupkidimu bir qarimaqqa 3
chekitke yeqin kelidighan bir shekil bolghachqa, Uyghurche kop chekitni ('
") kunupkisigha orunlashturdum.

Axirqi netijini qosumche resimdin korung.

Attachment: ug-kbd-1.png
Description: PNG image

Attachment: ug-kbd-2.png
Description: PNG image


Follow ups