ubuntu-l10n-ug team mailing list archive

["Gheyret T. Kenji" <gheyret@xxxxxxxxx>]

Essalamueleykum kopchlik,

Bu ishni burkut ependi bilen muzakire qilip,  buningdin keyinki
imkaniyetlerni kozde tutup, hemme kirguzguch we tehrirliguchlerni teng
oyliship Burkut ependi degendek deslepki lahiyesini Burkut ependi tuzup
chiqti.

Menmu kopchilining tezraq bu kunupka orunlashturulushi qanduqtu sinap baqsaq
bolatti deydighan arzusini kozde tutup, Uyghuredit ning kunupka
orunlashturulushini ozgertip chiqtim we

http://kenjisoft.homelinux.com/ued.zip
qa chiqirip qoydum.(peqet *.exe hojjjitila)

kopchilikning sinap korushuni, teklip pikirliirni berishini tewsiye qilimen.
bolupmu bolmaptu deydigahn yerler bolsa, pikir berishini kuchluk telep
qilimen.

Deqqet: Uyghuredit eng deslept eyasalghandin bashlap, sozush belgisini
Uyghurche herp qatarigha qoshmighan, shunga deslepte Uyghureditta sozush
belgisini kunupkigha orunlashturushni muwapiq kormigen bolsammu, birlikke
kelgen kunupka taxtisi bolush uchun, sozush belgisi pessiziq(_)
orunlashturuldi. biraq bu sozush belgisi Uyghurche herpler bilen toghra
ulanmaydu. eger buni ulinidighan qilimen desem, buni Uyghurche herp dep
qarap, putkul Uyghuredit ni qayta yezip chiqishimgha bolupmu, Imla
tekshurush, we tizish degendek qisimliirni qayta yezip chiqishimgha toghra
kelidu.
Yene biri Uyghuredit hojjetni axchqan we , tekist chpligahn waqitta bu
sozsuh belgisini suzup chiqiriwetidu.
Kopchilikning buningha deqqet qilishini soraymen.

Men buni Burkut ependig ewetkendin keyin:
Bukukut ependining towendiki ikki nuqtigha bolghan kozqarishi mening bilen
oxshashmay qaldi. tunugun kechte 2 saettin artuq talash tartish qilipmu
netije chiqarmiduq. axiri bu ishni boldi qilayli. bashqilar qilsun degen
xulasige kelduq. tunugun talash-tartish qiliship bezide qattiq-qattiq
geplermu boldi. belkim yuz-turane korushken bolsaq warqiriship ketken
bolattuq.

kechini otkuzup yene bu ishni bashqilargha, heqlerge tashlap qoyghum
kelmidi. Belkim burkut ependimu mushu xulasige keldi dep oylaymen.
yene ozumni tutuwalalmay, bu xetni yeziwatimen.
Bu gurupidiki ademler bekmu cheklik. shundaqtimu hemmeylenning ana tili
uyghur bolghandin keyin, choqum ozining teklip pikirni beridu, hemmeylende
bu ishqa nispeten choqum mesuliyet tuyghisi bar dep oylaymen.
gepni uzartmay, Burkut ependi bilen birlikke kelelmigen mesilini bu yerge
yazay:

1. Tirnaq: Uyghuredittta tirnaqchi achsila, shu haman uning yepilishimu
chiqidu. yeni < bassila <> chiqip, nurbelgisi ikki tirnaqning otturisigha
kelidu. burkut ependi buni ulchemni buzghanliq dep turuwaldi.(hemme tirnaq
mushundaq)

2. Hemze: Uyghurdeditta, sozning beshida sozuq tawush besilsa yene hemze
qoshulup chiqidu. mesilen: Uyghur dep kirguzmekchi bolghanda, uni biwasite
bassila hemze qoshulup kirguzulidu. buni adettki kirguzguchlerde emelge
ashurghili bolmaydu. bashqa kirguzguchlerde aldi bilen hemzeni besip andin
uni besip chiqiridu.
Burkut ependi bunimu olchemni buzghanliq dep turuwaldi.

Biz bu herplerni we tinish belgilerni kunupkilargha orunlashtushni birdek
qilimiz dep, bu ishni qiliwatimiz. eger programma ishliguchiler bu olchemni
buzmay uni kengeytse meningche hechqandaq xataliq emes.hem buni qollishimiz
kerek.

Mushu ikki tupeyli bu ish toxtap qelish basquchida turuwatidu.
Buni toxtitip qoysaq biz yene bir chong ziyan tartimiz.
Biz hazir bar kizguzguchlerning hemmisini bu olchemge kirishke hazirche
zorliyalmaymiz. sewebi, Ularni bu olchem boyiche qil deydighan hoquq yoq.
hem ularni bu ishqa ketidighan xirajet bilen teminleydighan iqtisadmu yoq.
Biraq buningdin keyin kirguzguch we programma yasaydighanlarning bu olchemge
choqum emel qilishini tekitleymiz. we shunila qilalaymiz.

Bu eng deslepte Abdusalam ependi bashlighan, biraq Abdusalam ependi yeqindi
beri pikir qatnashturmaywatidu.

Bu ishni qilsaq, bu yerddiki kopchilikke, hechkim bir tiyinmu pul belmeydu,
eksiche hemmeylen waqit we zehnini serp qilip aram elish waqitidin ziyan
tartidu we charchaydu.
shundaqtimu bu yerge mushunchilik ademning yighilmiqimu asan emes. shu bu
ishni tashlap qoymisaq. dawamlashtursaq.

Kopchilikning pikirini teqezzaliq bilen kutup:

Gheyret T.Kenji
2010/05/31




2010/5/28 Eagle Burkut <eagle.burkut@xxxxxxxxx>

> (6) Mulahize
>
> Windows 7 we Alkatip arimizdiki alahide imtiyazliq taxta bolghachqa, awal
> mushularni chiqish qilip, muzakirilerni dawam qilimiz.
>
> Uyghur tilidiki 12 dane tinish belgilirining 8 i bu taxtilarda ortaqliqqa
> ige. Yeni [chekit], [sual], [undesh], [pesh], [chekitlik pesh], [qosh
> chekit], [tirnaq] we [siziqche] da ortaqliq bar.
>
> [qosh tirnaq] bolsa, alkatipta [ " ] [ ' ] kunupkiliri bilen chiqirilsa,
> Windows 7 da [ { ] [ } ] kunupkiliri bilen chiqirilidu. Uyghur neshiriyat,
> basmichiliq orunlirining { } belgilirige ehtiyaji bolghachqa (buni
> Uyghursoft manga eytip bergen), ular Uyghursoft qa { } belgilirini kunupka
> taxtisida saqlap qelish telipini qoyghan.
>
> Emdi eship qalghan [yalang tirnaq] [siziq] [kop chekit] qatarliq 3
> belgilirini Windows 7 chiqiralmaydu. Yene Uyghurchigha lazim bolidighan
> sozush belgisinimu Windows 7 chiqiralmaydu.
>
> (7) Konkirit orunlashturush
>
> (7.1) Yalang tirnaq
>
> Windows 7 da yoq. Alkatipta [<] [>] kunupkilirigha orunlashturulghan.
>
> Shunga Alkatip boyiche [<] [>] kunupkilar qobul qilindi.
>
> (7.2) Sozush belgisi
>
> Windows 7 da yoq. Alkatipta [ _ ] kunupkisigha orunlashturulghan.
>
> Shunga Alkatip boyiche [ _ ] kunupkisi qobul qilindi.
>
> (7.3) Siziq
>
> Windows 7 da yoq. Alkatipta [ Shift + S ] kunupkisigha orunlashturulghan.
>
> Siziqning Uyghur yeziqida kop ishlitilidighanliqini we uning tinish belgisi
> ikenlikini oyliship, bir kunupka bilen chiqirish uchun [ \ ] kunupkisigha
> orunlashturuldi.
>
> (7.4) Kop chekit
>
> Windows 7 da yoq. Alkatipta [ Shift + M ] kunupkisigha orunlashturulghan.
>
> Buni biz [ | ] kunupkisigha orunlashturushni muwapiq korduq.
>
> (7.5) Qosh Tirnaq
>
> Windows 7 da [ { } [ } ] kunupkilirigha, Alkatipta [ " ] [ ' ]
> kunupkilirigha orunlashturulghan.
>
> Windows 7 bilen Alkatip ning wezni oxshashla eghir bolup, ularning birini
> yene birige boysundurush imkaniyitimiz asasen yoq.
>
> Nawada Alkatip Win 7 ge boy sunsa, Uyghurchida { } belgiliri yoqap ketip,
> neshiriyatning telipini qanduralmaydu.
>
> Win 7 ning hazirche Alkatip qa boy sunush mumkinchiliki yoq.
>
> Shunga mushu ehwallarni oyliship, qosh tirnaq uchun, her 2 layihe saqlap
> qelindi, yeni, qosh tirnaqni, [ { ] [ } ] bilenmu, we [ " ] [ ' ] bilenmu
> chiqirsh hazirche qobul qilindi.
>
> (Buninggha yaxshiraq charingiz bolsa otturigha qoyung.)
>
> (8) Axirqi xulase
>
> Hazirche mundaq orunlashturushni bir qeder muwapiq dep qariduq:
>
> *chekit          [ . ]
> sual            [ ? ]
> undesh          [ ! ]
> pesh            [ , ]
> chekitlik pesh  [ ; ]
> qosh chekit     [ : ]
> tirnaq          [ ( ] [ ) ]
> siziqche        [ - ]
>
> siziq           [ \ ]
> kop chekit      [ | ]
> yalang tirnaq   [ < ] [ > ]
> qosh tirnaq     [ { ][ } ] we [ ' ][ " ]
> sozush belgisi  [ _ ]
>
> *Bu layihening Win 7 diki hazirqi mewjut taxta bilen toqunushi yoq. Peqet
> kam qalghan 4 belge bu taxtigha qoshulsila bolidu. Microsoft terepning
> netijisini saqlashtin burun, Win 7 uchun ozimiz yuqurqi layihede kunupka
> taxtisi yasap tarqatsaq, buni chushurup qachilap ishletkenler Uyghurche
> barliq tinish belgilirini kirguzeleydu. Nawada buni qachilimighanlar
> bolsimu, Win 7 ning ozidiki taxta bilen 13 belgining 8 ini yene oxshash
> kunupka bilen kirguzeleydu. Shunga bularning kunupka orunlashturulishida
> zitliq yoq.
>
> Alkatip ning siziqni [ Shift S ] tin [ \ ] qa, kop chekitni [ Shift M ] din
> [ | ] gha yotkishini umit qilimiz.
>
> Bu layiheni deslepki qedemde Gheyret ependim bilen men birlikte
> muzakirilishish arqiliq otturigha chiqarduq. Kopchilikning teklip-pikir
> berishini umit qilimiz.
>
> Mushundaq bir ortaq layihe meydan'gha kelgendin keyin biz UyghurEdit,
> Yulghun we Ubuntu da mushu boyiche Uyghurche kunupka taxtisi yasap yaki
> burunqisini ozgertip, Uyghurche kunupka taxtilirining birlikke kelishi uchun
> bir qedem tashlimaqchi.
>
> Elwette, bu layihe eng yaxshi layihe emes. Lekin u hazirqi mewjut
> realliqtiki, yeni, nowettiki Win 7 we Alkatip tesiri astidiki eng yaxshi
> layihe deyishke bolidu. (Nawada buningdinmu yaxshi layihe bolsa otturigha
> qoyung.)
>
> Ubuntuni terjime qilish we uninggha Uyghurche kunupka taxtisi yasash
> jeryanida, Gheyret ependim bilen men yene bir ortaq tonushqa kelduqki,
> yuqurdiki en'eniwi taxtidin bashqa, biz yene yap-yengi, barliq herp-belgiler
> qaytidin orunlashturulghan 2 kunupka taxtisi yasashni oylishiwatimiz.
>
> Buning biri ULY asasidiki taxta bolup [ q ] kunupkisi arqiliq Qadir diki Q
> heripi kirguzilidu.
>
> Yene biri, Uyghurlarning nowettiki ehwalini oyliship, Xenzuche pinyin
> asasida, [ x ] ni bassa Shinjang diki SH, [ i ] ni bassa I, [ H ] ni bassa
> Xenzu diki X chiqidighan kunupka taxtisidur.
>
> Awal yuqurdiki layihe boyiche UyghurEdit, Yulghun we Ubuntu diki Uyghurche
> kunupka taxtisi tuzitilip, birlikke kelturilidu. Bu qedem tamamlan'ghandin
> keyin, ULY we PINYIN asasidiki 2 kunupka taxtisi yasilip, UyghurEdit,
> Yulghun we Ubuntugha qoshulidu.
>
> Shundaq bolghanda, kelguside bizning kunupka taxtimiz 3 bolush pilan
> qiliniwatidu. Bularning nami belkim, en'ene, uly, pinyin digendek namlar
> bilen bolushi mumkin. Xaliganlar ozi xalighan taxtini tallap Uyghurche
> kirguzse bolidu.
>



-- 
Gheyret T. Kenji